Қазақстан кәсіпкерлерінің құқықтарын қорғау жөніндегі уәкіл Қанат Нұров «Атамекен» өңірлік кәсіпкерлер палаталарының басшыларымен және өңірлердегі бизнес-омбудсмен өкілдерімен Zoom платформасында онлайн-жиын өткізді. Жиынға ҰКП Басқарма төрағасының орынбасары Тимур Нахипбеков қатысты.

Бизнес-омбудсмен барлық қатысушыларға алғысын білдіріп, бірлескен жұмыстың маңызды аспектілері туралы өзінің көзқарасын білдірді.

Кәсіпкерлердің құқықтарын қорғау жөніндегі уәкілдің рөлі мен функциялары

Бизнес-омбудсмен ҰКП тарапынан әкімшілік-шаруашылық тұрғысынан қамтамасыз етілуіне қарамастан, мемлекеттік басқару жүйесіндегі тек ел Президентіне ғана есеп беретін өзінің тәуелсіз қоғамдық жағдайын  атап өтті. Ол ҰКП-мен функционалдық өзара іс-қимыл бөлігінде ғана жұмыс істейтінін, тиісінше ҰКП-ның барлық бөлімшелері, оның ішінде бизнес-омбудсмен аппараты мен оның өңірлердегі өкілдері ҰКП басшылығына бағынуға тиіс екенін атап өтті. Проблемалар немесе қарама-қайшылықтар туындаған жағдайда, қатысушылар бірлескен шешімді әзірлеу үшін Уәкілге де, ҰКП-ның тікелей басшылығына да хабарлауы қажет.

Өзара тығыз қарым-қатынас қажеттілігі

Бизнес-омбудсменнің Кәсіпкерлік Кодексі бойынша Кәсіпкерлердің құқықтарын қорғау жөніндегі уәкілдің миссиясы –  кәсіпкерлердің құқықтарын қорғау, ал мақсаты – кәсіпкерліктің инвестициялық ахуалы мен бизнес-ортасын қамтамасыз ету, ал ҰКП ең алдымен кәсіпкерлікті класс ретінде дамытумен, оның ішінде, әсіресе өңірлерде оның жекелеген өкілдерінің құқықтарын қорғаумен айналысады. Сондықтан Уәкіл және ҰКП функционалдарының осылай бөлінуіне қарамастан, бір жүйеде қалуы керек, өйткені ҰКП-ға Уәкілдің өкілеттігі қажет, ал Уәкілге ҰКП-ның аппараттық мүмкіндіктері қажет. 

Жалпы стратегия және келесі қадам

Қанат Нұров ҰКП-ның екі жылдық трансформациясы аяқталғанына және ҰКП-ның енді жаңа Даму стратегиясы бар екеніне сенім білдірді. Ол ҰКП-ның осы стратегиясымен танысуға және Укілдің кәсіпкерлікті қорғау жөніндегі стратегиясын әзірлеу бойынша бірлесіп жұмыс істеуге шақырды.

Ол атап өткендей, ҰКП рұқсат беру құжаттарын (75%-ға – 1115-тен 287-ге дейін), бизнеске қойылатын нормативтік талаптарды (56%-ға, 30540-тан 13386-ға дейін) қысқартуда айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізгеніне қарамастан, кәсіпкерлердің өз құқықтарын қорғау жөніндегі күнделікті өтініштерінің саны азаймай отыр. Бұл әр түрлі салаларда ғана емес, ел деңгейінде жүйелік мәселелерді шешу қажеттілігін көрсетеді.

«Мен мұндай проблемаларды ҰКП жүйелік проблемалар тізілімінен іздедім, бірақ олар жеткілікті түрде жүйеленбеген, тек салалар мен өңірлер бойынша берілген. Ал маған республикалық деңгейдегі жүйелік проблемалардың жалпыхалықтық тізімі қажет. Мысалы, «Yellow Pages» мемлекеттің жеке бизнеспен тыйым салынбаған бәсекелестігіне байланысты әлі де жұмыс істемейді. Немесе «Таза парақтан» реттеу енгізілгеніне қарамастан, әкімшілік озбырлық әлі де бар. Лауазымды тұлғалардың дербес әкімшілік жауапкершілігін ғана емес, сондай-ақ олардың заңнамалық, атқарушы және сот деңгейлеріндегі көрінеу заңсыз әрекеттері және/немесе әрекетсіздігі үшін материалдық (азаматтық-құқықтық) жауапкершілігін енгізу қажет. Мен басқа идеялар бойынша ұсыныстарыңызды күтемін», - деп қорытындылады бизнес-омбудсмен.

Жұмыс сапарларын жоспарлау

Жиын соңында Кәсіпкерлердің құқықтарын қорғау жөніндегі уәкіл жергілікті жерлерде кәсіпкерлердің нақты жағдайлары мен проблемаларын түсіну үшін өңірлерге жұмыс сапарларының маңыздылығын атап өтті, бірақ өңірлік өкілдерді республикалық деңгейде бизнестің жүйелік проблемаларын тұжырымдауға және шешуге белсенді қатысуға және оны өңірлерге дәл осы мәселелер үшін шақыруға шақырды.